Η αναπηρία είναι μέρος του να είσαι άνθρωπος. Σχεδόν όλοι θα βιώσουν, προσωρινά ή μόνιμα, κάποια αναπηρία κατά τη διάρκεια της ζωή τους. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο άτομα – ή το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού – ζουν με κάποιο είδος αναπηρίας. Συχνά έρχονται αντιμέτωποι με σημαντικά εμπόδια για την πραγμάτωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους, όπως των διακρίσεων στην εκπαίδευση, την εργασία, την διαμονή και τις μεταφορές καθώς και το δικαίωμα να λαμβάνουν αποφάσεις για τη ζωή τους. Οι κυβερνητικοί σχηματισμοί σε όλο τον κόσμο συχνά αδυνατούν να προστατεύσουν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και καθιστούν δύσκολη την διεκδίκηση αυτών.
Σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, όπως έχει καθοριστεί από τον Ο.Η.Ε, βασικές αρχές και ζητούμενα αποτελούν:
- Σεβασμός για εγγενή αξιοπρέπεια, ατομική αυτονομία συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας των επιλογών του ατόμου
- Μη διάκριση
- Προσβασιμότητα
- Προστασία σε καταστάσεις κινδύνου και ανθρωπιστικών κρίσεων
- Ισότιμη αναγνώριση ενώπιον του νόμου
- Πρόσβαση στη δικαιοσύνη
- Ελευθερία από τη βία και την εκμετάλλευση
- Προστασία της σωματικής και ψυχικής ακεραιότητας του ατόμου
- Ελευθερία έκφρασης και γνώμης και πρόσβαση στην πληροφόρηση
- Εκπαίδευση
- Υγεία
- Ενίσχυση των ικανοτήτων και αποκατάσταση
- Διευκόλυνση τη ατομικής κινητικότητας
- Επαρκές βιοτικό επίπεδο και κοινωνική προστασία
- Πολιτική συμμετοχή
- Συμμετοχή στην πολιτιστική ζωή, την ψυχαγωγία, τον ελεύθερο χρόνο και τον αθλητισμό
Σε περιόδους κρίσης, οι αδυναμίες στους θεσμούς και τα κοινωνικά μας συστήματα καθώς και οι έντονες υγειονομικές και οικονομικές ανισότητες, γίνονται ακόμη πιο εμφανείς. Ορισμένες πολιτικές καθοδηγούνταν από μεροληπτικές στάσεις απέναντι στα άτομα με αναπηρία και απέτυχαν να προστατεύσουν από διακρίσεις. Οι πρώιμες προσπάθειες διαχείρισης της πανδημίας του COVID από τις κυβερνήσεις, δεν έλαβαν υπόψη τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και απέτυχαν να ενισχύσουν τη λειτουργία των υποστηρικτικών προγραμμάτων στα οποία πολλοί συμμετέχουν. Πολλοί ενήλικες με αναπηρίες εξαρτώνται από υπηρεσίες στο σπίτι και στην κοινότητα, οι οποίες τους επιτρέπουν να ζουν ανεξάρτητα, με την οικογένεια τους ή σε προστατευμένα διαμερίσματα και στέγες διαμονής. Οι ανά χώρες σύλλογοι και κοινότητες των ατόμων με αναπηρία χρειάστηκε να διεκδικήσουν σθεναρά, ώστε να τους παρέχουν πρόσθετες ενισχύσεις και διευρυμένες υπηρεσίες, με σκοπό να καλύπτονται οι ανάγκες που προέκυψαν λόγω της πανδημίας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει προχωρήσει σε ειδικές συστάσεις για την καλύτερη προστασία των ατόμων με αναπηρία, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με εστίαση στη διευκόλυνση της πρόσβασης σε υπηρεσίες, την εφαρμογή προγραμμάτων για την συνεχή πρόσβαση σε φροντίδα και βοήθεια και την διασφάλιση της φυσικής και ψυχικής υγείας, τόσο των ίδιων των ατόμων με αναπηρία όσο και του υποστηρικτικού περιβάλλοντος τους. Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην διεύρυνση του τρόπου μετάδοσης των πληροφοριών, την παροχή ιατρικών υπηρεσιών χωρίς διακρίσεις και την κατάρτιση και εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και φροντιστών, ώστε να διατηρείται η απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών στις δομές φροντίδας.
Δυστυχώς, διατηρώντας την στερεοτυπική πεποίθηση ότι η αναπηρία δεν είναι παρά ένα ιατρικό πρόβλημα ή μια τραγική εμπειρία, η κοινωνία αποτυγχάνει να αναγνωρίσει τους κοινωνικούς παράγοντες που καθιστούν τα άτομα με αναπηρία ευάλωτα αρχικά. Προκειμένου να οικοδομήσουμε προς ένα καλύτερο μέλλον, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τον ρόλο της κοινωνικής καταπίεσης στην αναχαίτιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τα άτομα με αναπηρία. Αυτό σημαίνει να προχωρήσουμε πέρα από την ιατρική σφαίρα και να χρησιμοποιήσουμε δεδομένα σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας στα άτομα με αναπηρία για να κατανοήσουμε πώς οι κοινωνικές δομές σε όλο τον κόσμο οδηγούν σε σημαντικά μειονεκτήματα.
Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε τα άτομα με αναπηρία ως ειδικούς , τόσο στην κατανόηση των δικών τους αναγκών όσο και στην αντιμετώπιση κρίσεων και απρόβλεπτων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, σε έναν κόσμο που δεν είναι φτιαγμένος για αυτούς. Μια ανάκαμψη από τον COVID-19 που περιλαμβάνει την αναπηρία ,σημαίνει ότι τα άτομα με αναπηρία όχι μόνο λαμβάνονται υπόψη, αλλά παίζουν κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό του πώς μπορεί να μοιάζει η ανάκαμψη.
Η ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
ΤΟΥ Κ.Δ.Η.Φ. Α.μεΑ.΄΄ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ΄΄,
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΤΥΛΙΑΡΑ
Πηγές:
Comments